Yaratıcı ve Eleştirel Düşünme Projeleri
Çoğu zaman Matematik ve Fen Bilimleri kavramları ders kitaplarından öğretilir. Öğrenciler kitaplardan okurlar, resimlere bakarlar, gerekiyorsa cetvel kullanarak kitaplardaki iki boyutlu görseller üzerinde ölçümler yaparlar. Problemleri eleştirel ve yapıcı bir biçimde çözmeleri beklenir. Ancak öğrencilerin birçoğu bu şekilde derinlemesine öğrenme gerçekleştiremezler. Yaratıcılıkları ve üst düzey düşünme becerileri harekete geçirilemez.
Öğrencilerin kavramlarla başa çıkmalarını sağlamanın en iyi yollarından birisi, tasarım becerilerini ve yaratıcılıklarını ortaya çıkarmalarını sağlamaktır. Genellikle müfredatı yetiştirme kaygısı ile bu tür tasarımların zaman kaybına neden olduğu düşünülmektedir. Oysa zaman yönetimi dahilinde kazanımlarla ilişkilendirerek bu kaygının önüne geçilebilir. Öğrencilere düşünmeyi, sorgulamayı deneyimletmek, deneyim ve bilgiler ışığında çıkarımlar ve yeni bakış açıları kazanmalarını sağlamak, tüm derslerin müfredatında olan, ana hedeflerdir.
Bina Tasarlama ve Oluşturma
Sıklıkla bloklarla oynamayı okul öncesi bir aktivite olarak düşünürüz. Oysa daha büyük öğrenciler de bloklar, legolar, lokumlar, kürdanlar, çöp şişler, pipetler gibi yapı malzemeleri ile inşa çalışmalarında bulunmayı severler. Kazanımlara hizmet edecek kurallar belirleyerek yaratıcı binalar inşa etmenin birçok eğitsel faydası olabileceği gibi öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerini de geliştirmeye hizmet edecektir.
Bu çalışmaları yaparken şu kazanımlara da ulaşmış olurlar:
Nesneleri uzunlukları yönünden karşılaştırır ve sıralar.
Küp, kare prizma, dikdörtgen prizma, üçgen prizma, silindir ve küreyi modeller üstünde tanır ve ayırt eder.
Metre ile santimetre arasındaki ilişkiyi açıklar ve birbiri cinsinden yazar.
Metre ve santimetre birimlerinin kullanıldığı problemleri çözer.
Şekillerin alanını standart olmayan uygun malzeme ile kaplar ve ölçer.
Hikâye edici metin yazar (İnşa sürecindeki deneyime dair neler söyleyebilirsiniz? İçinde kimler yaşıyor? Meslekleri neler olabilir? vb.).
Bir işin işlem basamaklarını yazar.
Sınıfta ve okulda yapılan etkinliklerde grupla çalışma kurallarına uyar.
İlgi duyduğu meslekleri ve özelliklerini araştırır.
Tarihin önemli binalarını yeniden oluşturur.
Araç Tasarlama ve Oluşturma
Hangi çocuk kağıt uçak yapmayı sevmez? Uçaklar, botlar ve arabalar inşa etmek çocukların kendi düşünceleri üzerinde düşünmeleri için iyi bir yoldur.
Örnek olarak siz bot yaparsanız çocuklar da kağıttan botlar yapmaya başlarlar. Kağıt ıslanmaya başladığında neden ıslanmaya başladığı, ne kadar sürede battığı, neden battığı gibi düşünme soruları için harika fırsatlar oluşmuş demektir. Bu gibi sorular, çocukların problem çözmelerini geliştirecek üst-bilişsel becerileri inşa etmelerini sağlar. Araç yapımı genellikle projenin sonunda öğrencilerin araçlarıyla bir yarışma deneyimi yaşayacakları anlamına gelir. Ürünlerini birçok kez yeniden tasarlamaları gerekebilir.
Bunun için yeterli süre verilmelidir. Süreçte yaşanan tüm deneyimler başarılar, başarısızlıklar, duygular, düşünceler çok güzel bir sorgulama fırsatı verebilir.
Kağıt uçak uçak ne kadar uzağa gitti, daha uzağa gitmesini engelleyen ne olabilir? Daha uzağa gitmesini nasıl sağlarız? (Sürtünme kuvveti, aerodinamik)
Kağıt gemi kaç saniye, dakika su üstünde kaldı, neden battı, ne olsaydı batmazdı? Neden?
Bu sayede aşağıdaki kazanımlara da ulaşmış olur:
Uzunlukları standart araçlar kullanarak metre veya santimetre cinsinden ölçer.
Herhangi bir problem ya da bir konuda sorular sorarak veri toplar, sınıflandırır, ağaç şeması, çetele veya sıklık tablosu şeklinde düzenler; nesne ve şekil grafiği oluşturur.
Zaman ölçme birimleriyle ilgili problemleri çözer.
Beş duyu organını kullanarak maddeyi niteleyen temel özellikleri açıklar. (Suda yüzme ve batma, suyu emme ve emmeme vb.)
Bir işin işlem basamaklarını yazar.
Ulaşım türlerini ve araçlarını sınıflandırır.
Buluş yapanların ve bilim insanlarının ortak özelliklerini belirler.
Kullandığı teknolojik ürünlerin mucitlerini ve bu ürünlerin zaman içerisindeki gelişimini araştırır.
Yeni Müzikal Sesler Tasarlama ve Oluşturma
Müzik ruhun gıdasıdır. Çocukların yaratıcılık ve hayal gücünü destekler. Dikkat, konsantrasyon, matematik becerileri gibi alanlarda olumlu etkileri vardır. Müzikli oyunlar yoluyla pek çok kavram çocuğa kolaylıkla öğretilebilir. O halde kendileri için bir müzik aleti tasarlatmakla işe başlamaya ne dersiniz? Karton kutular, ipler, plastik tabaklar, pipetler, pet şişeler, oyuncak yumurta kutuları, karton bardaklar, tencereler, tahta kaşıklar, mercimek, fasulye, nohut, pirinç gibi malzemelerle işe başlayabilirsiniz. Önemli olan süreci kazanımlarla ve güçlü sorularla ilişkilendirmek…
Bu çalışmanın doğru aşamasında doğru soruları sorduğumuzda çocuklar neleri yapabilir hale gelecekler, bir bakalım:
Ortama uygun müzik dinleme ve yapma kurallarını uygular.
Çevresindeki ses kaynaklarını ayırt eder.
Düzenli ve düzensiz sesleri birbirinden ayırt eder.
Dünya müziklerini tanır.
Geri dönüşümü yapılabilecek maddeleri ayırt eder.
Ses kirliliğinin insan sağlığı ve çevre üzerindeki olumsuz etkilerini açıklar.
Bir işi işlem basamaklarına göre yazar.
Kısa metinler yazar (Duyuru, ilan ve reklam metinleri yazdırılır.)
Oyun Tasarlama ve Oluşturma
Oyunlar düşünme becerisi gerektirdiği için, çocukların bilişsel gelişimini destekler. Çocuk oyunda hayatın provasını yapar. Problem çözme becerileri gelişir. Genellikle tasarlanmış oyunları oynatarak eğitimsel amaçlarımıza ulaşmaya çalışırız. Gelin yaratıcılıklarını farklı bir yoldan destekleyelim. Onlara da oyun tasarlattıralım. Çalıştıkları konuda öğrendikleri bilgileri temel alan bir kutu oyunu tasarlayabilmeleri için karton kutular, renkli mukavvalar, renkli kartonlar, boya kalemleri, A4 kağıtları, rengarenk kaplıklar, boncuklar verelim bakalım neler çıkacak?
Süreç Soruları
Grup olarak neleri iyi yaptınız?
Yeniden yapıyor olsanız neyi farklı yapardınız?
Bir malzeme ekleyecek olsanız bu ne olurdu? Neden?
Tasarlama sürecinde neler yaşadınız? Neler hissettiniz?
Kullandığımız malzeme olmasaydı yerine ne kullanabilirdiniz?
Kaynakça
Bu blog aşağıdaki adreste bulunan yazıdan esinlenerek ve çevrilerek yazılmıştır.
https://minds-in-bloom.com/hands-on-projects-for-creative-and/
Blog Yazarı: Murat Kaçar - ÖRAV Uzman Eğitimcisi
eKampüs'te var olan diğer bloglara ve içeriklere erişmek için üye olun. Aşağıdaki linke tıklayarak kolayca üye olabilirsiniz.
www.ekampus.orav.org.tr/kaydol
Keyifli öğrenme deneyimleri dileriz.