Öğrencilerin Düşünmesine Yardımcı Olan 20 Öğrenme Günlüğü Türü

Öğrenme günlüğü nedir?

Öğrenme günlüğü en basit tarifi ile öğrenme için yazılan yazıların bir araya getirilmesidir. Buradaki önemli nokta öğrencinin öğrendiğini göstermekten ziyade öğrenmek için yazı yazmasıdır. Diğer bir deyişle bir otantik öğrenme fırsatıdır. Bunu uygulamak öğrenmeyi desteklediği gibi öğrenilenin de kalıcılığının sağlanmasına da yardımcı olur.

Öğrenme günlükleri genellikle yaratıcı yazma günlükleri gibi özel bir amaçla ya da formatla adlandırılır. Kişisel bir blog yazısı bile bir tür günlüktür ve bu nedenle eğer blog yazmaktaki amaç bir şekilde konuyu derinlemesine incelemek, genişletmek veya öğrenmeyi desteklemek ise bu da bir öğrenme günlüğü olabilir.

Öğrenme günlüklerinin birçok türü vardır çünkü düşünmenin de birçok yolu vardır. Aynı zamanda yazmak düşünmeyi kalıcı hale getirmenin ve geliştirmenin en güçlü stratejisidir. Aşağıda düşünmeyi destekleyen 20 öğrenme günlüğü türünü görebilirsiniz.

Elbette ki, düşünmeyi geliştiren özel bir yazı yazmak biraz gereksiz gelebilir çünkü yazma en basit ifadesi ile düşünmenin manifestosudur. Tüm seviyelerdeki yazma işi düşünmeyi gerektirir. Bu nedenle aşağıda paylaşılan öğrenme günlükleri öğrencilerin düşünmelerine yardımcı olma açısından etkili olmalarından dolayı seçilmiştir.

Şunu unutmayın, bir dergiye ya da web sitesine yazı yazmak gibi birden fazla günlük türünü bir araya getirmemeniz için hiçbir neden yoktur. Bu özellikle çabuk yorulan genç yazarlar için oldukça faydalıdır. Bu yüzden saf transfer günlüklerinden faydalanmayabilirler.

Bu yaklaşımı aynı zamanda öğrenciler için öğrenmeyi bireyselleştirmek amacıyla da kullanabilirsiniz. Eğer bazı öğrencilerinizin üst biliş ya da bağlantı kurma yöntemleri ile motive olurken diğer öğrencilerinizin de karalama yapma ya da “Merak ediyorum…” günlüklerinden yararlanabileceğini biliyorsanız, hangisi olursa olsun günlüklerinizi öğrencilerinize uygun haline getirin.

Öğrencilerin Düşünmesine Yardımcı Olan 20 Öğrenme Günlüğü Türü

1. Soru Günlükleri: Bu tür günlükler soru sorarak ve soruları irdeleyerek sorgulama üzerine odaklanır. Öğrencilere cevaplar verilebilir ya da sadece merakları ile baş başa bırakılabilir. Buradaki asıl fikir, öğrencilerin kendi sorularını sorabilmelerini ve soru sorma becerilerini geliştirmektir. Burada soruları çerçeveleme teknikleri kullanılabilir.

2. Üstbilişsel Günlük: Bu düşünmeyi düşündürmeye odaklanır. Bu tür günlüklerde, öğrenciler düşüncelerini, eğilimlerini, süreç içerisinde gerçekleşen düşüncelerindeki değişiklikleri ve bilişsel kör noktaları yazarlar.

3. Değişim günlüğü: Tüm öğrenme süreçleri kişisel ve sosyal değişimle sonuçlanmalıdır. Tıpkı yukarıda bahsedilen Üstbilişsel Günlükteki düşünmedeki değişikler gibi, Değişim günlüğü öğrenmede gerçekleşen değişiklikleri kapsar. Bir dersten ya da projeden sonra mevcut bilgileri nasıl değişti, bu bilgiler şimdi ne kadar tamamlandı veya ne kadar kullanışlı gibi sorulara cevapları yazmalarını ister.

4. Bağlayıcı Günlükler: Bu tarz günlüklerde eski bilgiler ile yeni bilgiler arasında bağlantı kurulur.

5. Transfer Günlükleri: Bu günlüklerde yeni bilgilerin farklı durumlarda nasıl kullanılacağına odaklanılır. Burada öğrenciler öğrenilen bilginin, başka bir durumda nasıl kullanılabileceği hakkında düşündüklerini yansıtır. Okul dışı konularla da ilişkilendirilmesi ilave bir özelliğidir.

6.”Merak ediyorum….” Günlükleri: Bu tarz günlüklerle merak duygusu desteklenir. Burada öğrenciler öğrendikleri konularla ilgili merak ettikleri soruları yazarlar. Örneğin: “ Demiri suya attığımızda yoğunluğu sudan büyük olduğu için battığı halde o kadar ağır gemiler nasıl suyun yüzünde kalıp, yüzüyorlar?”

7. “Fark ettim ki…” Günlükleri: Öğrenciler bu günlüklere elde ettikleri bilgilerde fark ettikleri önemli noktaları ve önceki bilgilerinden farklı buldukları yerleri yazarlar.

8. Görselleştirme Günlükleri: Her öğrencinin farklı özellikleri ve yetenekleri vardır fikrinden yola çıkarak, bu günlüklere öğrenciler öğrendikleri bilgileri görsellerle ve metaforlarla yansıtırlar.

9. Karalama günlükleri: Herkes karalama yapar. Başkasına ne anlama geldiğini açıklama gibi bir sorumluluk yüklemeden öğrencilerin kendi düşüncelerine yönelik kendilerine özgü karalamalar yapmalarına fırsat tanıyan günlük türüdür.

10. Kavram/Örnek Günlükleri: Soyut ya da somut kavramların daha iyi anlaşılması hedeflenen noktalarda öğrencilerin kavramları kendilerinde ifade etmeleri ya da bir başka örnekle netliğe kavuşturmaları istenebilir.

11. 5N1K Günlükler: Ne, Nerede, Neden, Ne zaman, Nasıl ve Kim? Bildiğiniz gibi öğrendikleri konuyla ilgili bu sorulara cevap vermek, konunun daha anlaşılır olmasını sağlayacaktır. Bu aynı zamanda bir tür biçimlendirici değerlendirme aracı olarak da görülebilir?

12. Özel Günlükler: Bu tür bir günlükte, yazılanlar öğrenciye özgüdür ve özeldir. Öğrenciden sadece öğrenme hakkında bir şeyler yazması isteniz Bunlar deneyimleri, düşünceleri, duyguları, dersten önceki/sırasında/sonrasındaki hisleri de olabilir.

13. Dijital Günlükler: Yukarıdakilerin hepsidir ama dijital olarak kaydedilen günlük türüdür. Bunlar yayınlanmak zorunda da değildir. Çünkü bazıları özel ve öğrenciye aittir. Buna öğrenci karar vermelidir.

Aşağıda da 7 tane daha araştırmaya dayalı günlük türlerini görebilirsiniz. *

(Araştırmayı yapan Kurum: University of Missouri-St. Louis)

14. Kişisel Günlükler: Öğrenciler deneyimlerini özgürce yazabilirler. Belli periyodlarda paylaşılır ve süreç temelli değerlendirmenin de bir parçası olur.

15. Diyalog Günlükleri: Bu tür günlüklerle öğretmen ve öğrenci arasında belli aralıklarla günlük alışverişi olur. Öğrenci günlüğüne yazdıklarını öğretmenine verir, öğretmen düşüncelerini ya da sorular ekler. Sonra öğrenci tekrar bunun üzerine yazar ve devam eder.

16. Altı Çizili Günlükler: Bu öğrenci günlükleri paylaşılacağı zaman, öğrenci kendi günlüklerini tekrar okur ve önemli gördükleri yerlerin altını çizerler. Bu hem öğrencinin hatırlamasında ve öğrenmesine hem de günlüğü inleyen kişiye öğrencinin neye önem verdiğini görme açısından bilgi sağlar.

17. Anahtar Kelime Günlükleri: Terimlerin ve anahtar kelimelerin öğrenci tarafından kayıt altına alındığı günlük türleridir.

18. Çift Sayfa Günlükleri: Yazılan günlüğün iki sayfasından faydalanılır ve genellikle haftalık yapılması tercih edilir. Burada öğrencilerin diyelim ki defterin sağ sayfasında öğrendikleri ve dikkatlerini çeken konularla ilgili bilgilerini yazarlar. Sol sayfasında da bu konu ile ilgili duygu, düşünce ve sorularını yazabilir, oklar ve çizimler ile de önemli noktalara açıklık getirebilirler.

19. Eleştirel Olay Günlükleri: Öğrenciler bu günlüklerde hafta boyunca gerçekleşen bir olay hakkında analiz yapmaya odaklanırlar. Burada düşüncelerini, fikirlerini ve eylem planlarını yazarlar. Durumu ya da olayı tanımlayarak başlayan bir yazı, aşağıdaki sorularda analiz edilmeye devam edilir:

• Sizin için en önemli yeri neresiydi?

• Bu olayın alında yatan sebep neydi?

• Bu olay senin gelecekteki davranışlarını nasıl etkileyecektir?

• ilk düşündüğün düşünce /hissettiğin his neydi?

• Şu an farklı olarak ne düşünüyor/hissediyorsun?

• Bunları ele aldığında bundan sonra yapman gereken üç şey ne olur?

20. Üç Bölümlü Günlük: Günlüğün sayfasını üçe ayrılır ve öğrencilerden bunu haftalık doldurmaları istenir. Üst kısma, deneyimledikleri durumu/olayı tarif ederler. Orta kısımda, bu durumun belli bir konu ile ilişkisini irdelerler ve analiz ederler.

Son olarak;

• Bu günlükleri günlük, ders sonrası, proje sonrası (sırasında) ya da haftalık olarak yaptırabilirsiniz.

• Günlükleri yazarken paylaşım ve okunması konusunda izin almalısınız.

• Paylaşılması planlanan günlük yazıları hakkında önceden bilgilendirme yapmalısınız.

• Yazılanları eleştirmemeye dikkat etmelisiniz.

• Yazılanlardan başkalarında fayda sağlamasını istiyorsanız, Galeri Yürüyüşü etkinliği ile, herkesin günlüklerinin açılmasını ve sınıf öğrencilerin diğer öğrencilerin günlüklerini inceleyerek gezmelerini isteyebilirsiniz.

• Dersin belli bir zaman diliminde bir öğrenci tüm sınıfa günlüğünü tanıtabilir.

• Sınıfın belli bir yerine konulacak kutuda günlükler toplanabilir. Öğrenciler birer tane çeker ve çektiklerini incelerler. Bazen geri bildirim yazısı da yazabilirler.

• Sınıf gruplara ayrılır ve her grup kendi içinde günlükleri inceleyebilir.

• Arada öğretmen günlükleri inceleyerek geri bildirimler verebilir.

• Farklı günlük türlerinden faydalanarak süreci zenginleştirebilir ve herkese hitap edebilir hale getirebilirsiniz.

Kaynakça:

https://www.teachthought.com/literacy/20-types-of-learning-journals-that-help-students-think/

Blog Yazarı: Dinçer Demir

eKampüs'te var olan diğer bloglara ve içeriklere erişmek için üye olun. Aşağıdaki linke tıklayarak kolayca üye olabilirsiniz.

www.ekampus.orav.org.tr/kaydol

Keyifli öğrenme deneyimleri dileriz.